Trong lĩnh vực chế biến và sản xuất cà phê, ba tiêu chuẩn ISO quan trọng nhất mà doanh nghiệp cần quan tâm bao gồm: ISO 9001:2015 (quản lý chất lượng), ISO 22000:2018 (an toàn thực phẩm) và ISO 14001:2015 (quản lý môi trường). Đây là những chứng nhận quốc tế giúp doanh nghiệp cà phê nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, đồng thời mở rộng cơ hội xuất khẩu ra thị trường toàn cầu.
Tại Việt Nam, nhiều cơ sở rang xay, chế biến cà phê – đặc biệt ở các vùng trọng điểm như Tây Nguyên, Buôn Ma Thuột, Lâm Đồng – đã bắt đầu xem việc đạt chứng nhận ISO là một bước đi bắt buộc nếu muốn phát triển bền vững và vươn ra quốc tế.
Good Việt Nam, với vai trò là tổ chức chứng nhận ISO uy tín, được công nhận bởi IAF, hiện đang đồng hành cùng hàng trăm doanh nghiệp trong ngành cà phê, giúp họ xây dựng hệ thống quản lý bài bản, đạt chứng nhận nhanh chóng và hiệu quả.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ: vì sao ngành cà phê cần chứng nhận ISO, nên chọn tiêu chuẩn nào, quy trình chứng nhận ra sao, và đặc biệt là lợi ích khi hợp tác với đơn vị được quốc tế công nhận như Good Việt Nam.
Những tiêu chuẩn ISO phù hợp với ngành sản xuất cà phê
1. ISO 9001:2015 – Hệ thống quản lý chất lượng
→Tham khảo: https://chungnhanquocgia.com/chung-nhan-tieu-chuan-iso-9001/
Đây là tiêu chuẩn phổ biến và quan trọng hàng đầu. ISO 9001 giúp doanh nghiệp:
-
Xây dựng quy trình rõ ràng, nhất quán từ nguyên liệu đến sản phẩm đầu ra
-
Tăng khả năng kiểm soát và cải tiến liên tục
-
Đáp ứng yêu cầu chất lượng từ khách hàng và nhà phân phối
→ Áp dụng tốt cho các cơ sở rang xay, đóng gói cà phê phục vụ thị trường nội địa và xuất khẩu.
2. ISO 22000:2018 – Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm
→Tham khảo: https://chungnhanquocgia.com/chung-nhan-iso-22000/
Tiêu chuẩn này phù hợp với tất cả các doanh nghiệp hoạt động trong chuỗi cung ứng thực phẩm, bao gồm cà phê.
-
Kết hợp các nguyên tắc HACCP và hệ thống quản lý quốc tế
-
Phát hiện sớm các rủi ro an toàn thực phẩm
-
Nâng cao uy tín với người tiêu dùng và đối tác quốc tế
→ Bắt buộc với các cơ sở sản xuất muốn đưa cà phê vào hệ thống siêu thị lớn, hoặc xuất khẩu.
3. ISO 14001:2015 – Quản lý môi trường
→Tham khảo: https://chungnhanquocgia.com/chung-nhan-iso-14001/
Tiêu chuẩn này giúp doanh nghiệp giảm thiểu tác động đến môi trường:
-
Quản lý chất thải, nước thải và khí thải hiệu quả
-
Góp phần xây dựng thương hiệu cà phê xanh, sạch
-
Đáp ứng kỳ vọng từ người tiêu dùng có ý thức môi trường
→ Đặc biệt phù hợp với các thương hiệu cà phê hướng tới thị trường quốc tế và phân khúc cao cấp.
Các điều kiện cần tuân thủ khi xin chứng nhận ISO cho chế biến cà phê
Tùy từng loại chứng nhận ISO mà có nhiều yêu cầu khác nhau doanh nghiệp cần Tuân Thủ, Good Việt Nam sẽ tóm tắt một số yêu cầu quan cơ bản nhất dưới đây.
A. Về hệ thống quản lý
-
Thiết lập chính sách chất lượng và/hoặc an toàn thực phẩm phù hợp với ISO.
-
Xây dựng quy trình, hướng dẫn, biểu mẫu kiểm soát các công đoạn chế biến cà phê.
-
Có hồ sơ ghi chép đầy đủ để truy xuất nguồn gốc và kiểm soát sản phẩm.
B. Về nhà xưởng và thiết bị
-
Nhà xưởng sạch sẽ, thông thoáng, đáp ứng yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm.
-
Thiết bị chế biến đảm bảo an toàn, dễ vệ sinh, được kiểm tra định kỳ.
-
Có biện pháp kiểm soát côn trùng, động vật gây hại.
C. Về nguyên liệu và sản phẩm
-
Nguyên liệu cà phê có nguồn gốc rõ ràng.
-
Kiểm soát chất lượng từ nguyên liệu đầu vào đến thành phẩm.
-
Áp dụng các biện pháp để ngăn ngừa lẫn chéo và ô nhiễm.
D. Về nhân sự
-
Nhân sự liên quan được đào tạo về hệ thống ISO và các yêu cầu về an toàn thực phẩm.
-
Có kiểm soát sức khỏe, vệ sinh cá nhân của người lao động.
E. Về đánh giá nội bộ và cải tiến
-
Tổ chức đánh giá nội bộ định kỳ.
-
Thực hiện các hành động khắc phục và cải tiến liên tục.
Một số hồ sơ tài liệu quan trọng doanh nghiệp chế biến cà phê cần chuẩn bị khi đăng ký chứng nhận ISO
Dưới đây là một số tài liệu, hồ sơ càn thiết mà doanh nghiệp chế biến sản xuất cà phê cần chuẩn bị khi tiến hành đăng ký chứng nhận ISO.
-
Hồ sơ về hệ thống quản lý
-
Chính sách chất lượng và/hoặc chính sách an toàn thực phẩm
-
Mục tiêu chất lượng / an toàn thực phẩm
-
Sơ đồ tổ chức, phân công trách nhiệm và quyền hạn
-
……
-
Quy trình, hướng dẫn công việc
-
Quy trình kiểm soát nguyên liệu đầu vào
-
Quy trình kiểm soát quá trình chế biến
-
Quy trình kiểm soát sản phẩm không phù hợp
-
Quy trình truy xuất nguồn gốc
- ……..
Đối với ISO 22000: bổ sung các quy trình về HACCP, chương trình tiên quyết PRP (ví dụ: GMP, kiểm soát dị vật, kiểm soát vệ sinh, kiểm soát côn trùng…).
-
Biểu mẫu, hồ sơ ghi chép
-
Hồ sơ kiểm tra nguyên liệu đầu vào
-
Hồ sơ kiểm soát quá trình sản xuất
-
Hồ sơ kiểm tra thành phẩm
-
Hồ sơ vệ sinh nhà xưởng, thiết bị
- …………
-
Các tài liệu pháp lý liên quan
-
Giấy phép kinh doanh phù hợp ngành nghề chế biến cà phê
-
Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm (nếu có yêu cầu pháp luật)
-
Hồ sơ liên quan đến môi trường (nếu có, tùy theo quy mô)
Quy trình chứng nhận ISO cho cơ sở sản xuất cà phê
Quy trình chứng nhận ISO không quá phức tạp nếu bạn có sự đồng hành từ đơn vị chuyên nghiệp. Dưới đây là quy trình chứng nhận mà Good Việt Nam đang áp dụng:
Bước 1: Đăng ký chứng nhận và thỏa thuận
-
Doanh nghiệp đăng ký chứng nhận ISO với Good Việt Nam.
-
Hai bên thỏa thuận các điều khoản và ký hợp đồng chứng nhận.
Bước 2: Xem xét thông tin và lập kế hoạch đánh giá
-
Tổ chức chứng nhận Good Việt Nam xem xét các thông tin, tài liệu do doanh nghiệp cung cấp.
-
Lập kế hoạch đánh giá chi tiết cho quá trình chứng nhận.
Bước 3: Đánh giá tài liệu và đánh giá tại hiện trường
-
Đánh giá sự phù hợp của tài liệu theo tiêu chuẩn ISO.
-
Đánh giá thực tế tại hiện trường (nhà máy, văn phòng…).
Bước 4: Thẩm xét hồ sơ và demo Giấy chứng nhận
-
Xem xét kết quả đánh giá.
-
Chuẩn bị bản mẫu (demo) Giấy chứng nhận để doanh nghiệp kiểm tra trước khi cấp chính thức.
Bước 5: Cấp Giấy chứng nhận và bàn giao hồ sơ
-
Cấp chính thức Giấy chứng nhận ISO cho doanh nghiệp.
-
Bàn giao đầy đủ hồ sơ, kết quả đánh giá.
Bước 6: Đánh giá giám sát định kỳ
-
Doanh nghiệp cần thực hiện đánh giá giám sát tối thiểu mỗi năm một lần để duy trì hiệu lực Giấy chứng nhận.
Căn cứ pháp lý khi triển khai chứng nhận ISO cho ngành chế biến sản xuất cà phê
Để triển khai chứng nhận ISO một cách hợp pháp và hiệu quả, các doanh nghiệp chế biến sản xuất cà phê cần nắm rõ các căn cứ pháp lý quan trọng sau đây:
1. Luật và Nghị định liên quan đến tiêu chuẩn, chất lượng
-
Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật số 68/2006/QH11, có hiệu lực từ 1/1/2007, quy định về xây dựng, công bố và áp dụng tiêu chuẩn, bao gồm cả các tiêu chuẩn quốc tế như ISO.
-
Nghị định 127/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật, cho phép doanh nghiệp tự nguyện áp dụng tiêu chuẩn ISO trong sản xuất và kinh doanh.
2. Luật liên quan đến an toàn thực phẩm (áp dụng với ISO 22000)
-
Luật An toàn thực phẩm số 55/2010/QH12 quy định các cơ sở chế biến thực phẩm, bao gồm cả ngành cà phê, phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. ISO 22000 là hệ thống quản lý giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu này.
-
Nghị định 15/2018/NĐ-CP ngày 2/2/2018 quy định chi tiết thi hành Luật An toàn thực phẩm, nhấn mạnh kiểm soát nguyên liệu, quy trình sản xuất và truy xuất nguồn gốc, giúp doanh nghiệp tuân thủ dễ dàng hơn khi áp dụng ISO 22000.
3. Luật bảo vệ môi trường (áp dụng với ISO 14001)
-
Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, có hiệu lực từ 1/1/2022, yêu cầu các cơ sở sản xuất phải đánh giá tác động môi trường và quản lý chất thải, nước thải, khí thải. Áp dụng ISO 14001 giúp doanh nghiệp thiết lập hệ thống quản lý môi trường phù hợp, giảm thiểu rủi ro và nâng cao uy tín thương hiệu.
Khi hợp tác với Good Việt Nam – tổ chức chứng nhận ISO được công nhận quốc tế IAF, doanh nghiệp cà phê của bạn sẽ được tư vấn, hỗ trợ triển khai dựa trên nền tảng pháp lý vững chắc, đảm bảo chứng chỉ có giá trị pháp lý và được quốc tế thừa nhận.