CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) hay Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon là một công cụ mà Liên minh châu Âu (EU) sử dụng để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và ngăn chặn “rò rỉ carbon” – khi các ngành công nghiệp chuyển sản xuất sang các quốc gia có tiêu chuẩn môi trường thấp hơn, nhằm tránh các quy định về khí thải carbon trong khu vực EU.
Cơ chế này được thiết kế để áp dụng một mức thuế đối với các sản phẩm nhập khẩu vào EU từ các quốc gia có mức độ cắt giảm khí thải carbon ít nghiêm ngặt hơn, tạo ra một sự công bằng về mặt cạnh tranh giữa các sản phẩm trong khu vực EU và các sản phẩm nhập khẩu từ bên ngoài.
Trong bài viết này Good Việt Nam sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu chi tiết về CBAM (Cơ chế điều chỉnh biên giới Carbon), các khái niệm, lợi ích, các lưu ý và chi tiết cách báo cáo CBAM.
Giới thiệu về cơ chế CBAM
Mục đích chính
Cơ chế CBAM được xây dựng với 2 mục đích chính sau:
- Ngăn ngừa rò rỉ carbon: CBAM nhằm mục đích bảo vệ các ngành công nghiệp trong khu vực EU khỏi việc các doanh nghiệp chuyển sản xuất ra ngoài EU để tránh các tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt.
- Khuyến khích các quốc gia khác cải thiện hành động chống biến đổi khí hậu: Thông qua việc áp dụng thuế đối với các sản phẩm có lượng phát thải carbon cao, CBAM khuyến khích các quốc gia bên ngoài EU thực hiện các biện pháp mạnh mẽ hơn để giảm phát thải khí nhà kính.
Cách thức hoạt động
- Áp dụng thuế đối với các sản phẩm nhập khẩu: Các sản phẩm nhập khẩu vào EU như thép, xi măng, phân bón, nhôm, v.v., sẽ phải chịu một mức thuế dựa trên lượng phát thải carbon mà sản phẩm đó tạo ra trong quá trình sản xuất.
- Đánh giá lượng phát thải: Các quốc gia xuất khẩu phải cung cấp thông tin về lượng khí thải carbon liên quan đến sản phẩm xuất khẩu của mình, để EU có thể áp dụng mức thuế tương ứng.
- Điều chỉnh theo các tiêu chuẩn quốc tế: CBAM sẽ được áp dụng dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế về carbon và không thể gây thiệt hại cho các quốc gia đang phát triển. Hệ thống này cũng có thể điều chỉnh để phù hợp với các sáng kiến khí hậu quốc tế như Thỏa thuận Paris.
Các sản phẩm bị ảnh hưởng
Dưới đây là danh sách các sản phẩm chủ yếu áp dụng CBAM theo quy định của EU:
- Thép (thép cán nóng, thép cán nguội, thép cuộn, thép tấm, thép ống, sản phẩm thép chất lượng cao)
- Xi măng (xi măng pozzolan, xi măng hỗn hợp, vữa, bê tông)
- Nhôm (nhôm thỏi, nhôm cuộn, nhôm tấm, sản phẩm nhôm gia công khác)
- Phân bón (phân hữu cơ, phân vô cơ như ure, amoniac, nitrat)
- Điện (điện sản xuất từ năng lượng hóa thạch)
- …..
Các sản phẩm này chiếm tới hơn 90% tổng lượng khí thải công nghiệp của EU, do đó sẽ bị áp dụng cơ chế CBAM khi nhập khẩu vào EU. Để biết chi tiết sản phẩm của doanh nghiệp mình có thuộc nhóm sản phẩm áp dụng CBAM hay không, doanh nghiệp hãy liên hệ với chuyên viên tư vấn CBAM của Good Việt Nam để được tư vấn miễn phí!
Cách thức hoạt động của thuế CBAM đối với các nước ngoài EU:
Thuế CBAM áp dụng đối với các hàng hóa nhập khẩu vào Liên minh Châu Âu (EU) từ các nước ngoài EU, nhằm mục tiêu giảm thiểu việc chuyển dịch sản xuất và thúc đẩy các ngành công nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn môi trường bền vững. Dưới đây là thông tin chi tiết về việc áp dụng thuế CBAM đối với các quốc gia ngoài EU
- Áp dụng cho hàng hóa có phát thải carbon cao: Thuế CBAM áp dụng đối với các hàng hóa có phát thải carbon trong quá trình sản xuất, bao gồm các ngành công nghiệp nặng như thép, xi măng, nhôm, phân bón, điện, v.v.
- Tính toán phát thải carbon: Đối với mỗi loại hàng hóa nhập khẩu, nhà nhập khẩu phải báo cáo lượng phát thải carbon trong suốt quá trình sản xuất. Các sản phẩm có lượng phát thải carbon cao sẽ chịu thuế CBAM, giúp bù đắp sự khác biệt về mức độ carbon giữa EU và các quốc gia bên ngoài EU.
- Mua chứng chỉ CBAM: Các nhà nhập khẩu hàng hóa vào EU cần mua chứng chỉ CBAM tương ứng với lượng khí thải carbon của sản phẩm nhập khẩu. Chứng chỉ này có giá trị như một “giấy phép phát thải”, và nhà nhập khẩu sẽ phải thanh toán cho lượng carbon mà sản phẩm của họ đã phát thải trong suốt quá trình sản xuất.
- Tác động đến các nước ngoài EU: Các quốc gia ngoài EU có thể bị ảnh hưởng bởi thuế CBAM vì họ sẽ phải báo cáo và chứng minh lượng khí thải carbon của các sản phẩm xuất khẩu vào EU. Nếu các quốc gia này không cải thiện quy trình sản xuất và giảm thiểu khí thải carbon, họ có thể phải đối mặt với chi phí gia tăng khi xuất khẩu vào EU.
- Chế độ chuyển tiếp (2023-2025): Trong giai đoạn chuyển tiếp, các doanh nghiệp sẽ có thể sử dụng giá trị mặc định về phát thải carbon nếu không có dữ liệu từ nhà cung cấp hoặc nguồn gốc sản xuất chính. Tuy nhiên, từ năm 2026, việc mua chứng chỉ CBAM sẽ trở thành bắt buộc đối với tất cả các doanh nghiệp nhập khẩu.
Để nắm nắm được sản phẩm của doanh nghiệp mình có phải đóng thuế CBAM hay không, mức thuế là bao nhiêu và cách mua chứng chỉ CBAM, doanh nghiệp hãy liên hệ với chuyên viên của GOOD VIỆT NAM để nhận được tư vấn chính xác nhất.
Lợi ích và thách thức của việc áp dụng CBAM
Lợi ích của CBAM
- Cải thiện công bằng trong cạnh tranh: Các công ty sản xuất trong khu vực EU phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về khí thải carbon. CBAM sẽ đảm bảo rằng các sản phẩm nhập khẩu từ các quốc gia khác cũng phải chịu mức thuế tương tự, tránh sự bất công về mặt chi phí sản xuất.
- Thúc đẩy nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính toàn cầu: Các quốc gia không thuộc EU sẽ phải đưa ra các biện pháp giảm phát thải để tránh bị đánh thuế, tạo ra áp lực toàn cầu mạnh mẽ đối với các mục tiêu khí hậu.
- Bảo vệ môi trường: CBAM là một phần trong chiến lược dài hạn của EU nhằm đạt mục tiêu giảm phát thải carbon và bảo vệ môi trường khỏi tác động của biến đổi khí hậu.
Thách thức và lo ngại
- Phản đối từ các quốc gia xuất khẩu: Một số quốc gia có thể phản đối CBAM vì cho rằng cơ chế này có thể dẫn đến việc hạn chế thương mại tự do và tạo ra sự phân biệt trong giao thương quốc tế.
- Chi phí cho người tiêu dùng: Việc áp thuế vào các sản phẩm nhập khẩu có thể làm tăng giá thành sản phẩm, ảnh hưởng đến người tiêu dùng trong khu vực EU.
- Khó khăn trong việc xác định lượng phát thải: Việc đo lường chính xác lượng phát thải carbon từ các sản phẩm nhập khẩu có thể gặp khó khăn và cần các phương pháp đánh giá hợp lý.
Lộ trình và các yêu cầu quan trọng của CBAM doanh nghiệp cần lưu ý
- Giai đoạn 1: 01/10/2023 – Bắt đầu báo cáo: Các doanh nghiệp bắt đầu theo dõi và báo cáo chi tiết về các hàng hóa nhập khẩu thuộc diện CBAM, bao gồm dữ liệu sản xuất và phát thải carbon. Việc báo cáo sẽ được thực hiện hàng quý.
- Giai đoạn 2: 31/01/2024 – Nộp báo cáo đầu tiên: Nộp báo cáo đầu tiên, bao gồm hàng hóa nhập khẩu của quý 4 năm 2023. Báo cáo này phải được rà soát và hoàn thiện trước ngày 31/07/2024.
- Giai đoạn 3: Giai đoạn chuyển tiếp (2023-2025) –Trong giai đoạn này, các doanh nghiệp có thể sử dụng các giá trị mặc định trong báo cáo nếu dữ liệu từ nhà cung cấp chính chưa có sẵn. Mục tiêu của giai đoạn chuyển tiếp là giúp các doanh nghiệp làm quen với quy trình và thu thập dữ liệu đầy đủ.
- Giai đoạn 4: Từ năm 2026 trở đi: Bắt đầu giai đoạn tài chính – Từ năm 2026, việc mua chứng chỉ CBAM sẽ trở thành yêu cầu bắt buộc để bù đắp lượng khí thải từ các sản phẩm nhập khẩu. Việc không tuân thủ sẽ dẫn đến các hình phạt nghiêm trọng, bao gồm khả năng mất quyền nhập khẩu hoặc bị phạt tiền.
Hướng dẫn chi tiết cách báo cáo CBAM
Để bạn đọc dễ hiểu hơn về quy trình báo cáo CBAM, Good Việt Nam sẽ đưa ra ví dụ cụ thể đối với 1 sản phẩm áp dụng CBAM (Thép)
Bước 1: Xác định hàng hóa nhập khẩu có thuộc diện CBAM hay không
Ví dụ, công ty X nhập khẩu thép từ một nhà máy ở Trung Quốc. Thép là một trong những sản phẩm chịu ảnh hưởng bởi CBAM vì quá trình sản xuất thép tạo ra lượng khí thải CO2 lớn. Vì vậy, công ty X phải báo cáo sản phẩm này.
Bước 2: Thu thập dữ liệu phát thải carbon
Công ty X cần thu thập dữ liệu phát thải carbon trong quá trình sản xuất thép. Quá trình này thực hiện như sau:
-
- Công ty X yêu cầu nhà cung cấp thép ở Trung Quốc cung cấp thông tin về lượng khí thải CO2 trong suốt quá trình sản xuất.
- Nếu nhà cung cấp không thể cung cấp dữ liệu, công ty X có thể sử dụng các giá trị mặc định của EU cho sản xuất thép để tính toán lượng khí thải (theo quy định trong giai đoạn chuyển tiếp từ 2023-2025).
Bước 3: Báo cáo hàng quý
Mỗi quý, công ty X sẽ phải báo cáo về lượng thép nhập khẩu và dữ liệu phát thải carbon cho cơ quan quản lý của EU. Ví dụ:
-
- Quý 1: Công ty X nhập khẩu 500 tấn thép từ Trung Quốc. Sau khi tính toán, phát thải CO2 của 500 tấn thép là 1.200 tấn CO2.
- Quý 2: Công ty X nhập khẩu 600 tấn thép từ Trung Quốc, phát thải CO2 là 1.440 tấn CO2.
- Công ty X cần gửi báo cáo với các con số này vào cuối mỗi quý.
Bước 4: Nộp báo cáo hàng năm
Vào cuối tháng 1 năm sau, công ty X cần nộp báo cáo tổng hợp cho cả năm 2023, bao gồm tổng số thép nhập khẩu trong suốt năm và tổng lượng phát thải CO2. Ví dụ:
-
- Tổng số thép nhập khẩu trong năm: 2.400 tấn.
- Tổng lượng phát thải CO2: 5.760 tấn CO2. Công ty A sẽ nộp báo cáo này cho EU trước 31/01/2024.
Bước 5: Sử dụng giá trị mặc định trong giai đoạn chuyển tiếp (2023-2025)
Trong giai đoạn chuyển tiếp (2023-2025), nếu công ty X không có dữ liệu chi tiết về phát thải từ nhà cung cấp, họ có thể sử dụng các giá trị mặc định về phát thải carbon cho thép do EU cung cấp. Ví dụ, EU quy định rằng mỗi tấn thép sản xuất từ lò cao có thể phát thải 2,4 tấn CO2, do đó công ty X có thể áp dụng con số này trong báo cáo.
Bước 6: Mua chứng chỉ CBAM (từ năm 2026)
Sau khi nộp báo cáo và xác định được lượng phát thải CO2 (ví dụ 5.760 tấn CO2), từ năm 2026, công ty X sẽ phải mua chứng chỉ CBAM để bù đắp lượng khí thải. Công ty sẽ mua chứng chỉ CBAM tương ứng với 5.760 tấn CO2 để đảm bảo tuân thủ quy định của EU.
Bước 7: Tuân thủ quy định
Công ty X phải đảm bảo tất cả báo cáo được thực hiện chính xác và đúng hạn. Nếu không tuân thủ, công ty A sẽ phải đối mặt với các hình phạt nghiêm khắc từ EU, chẳng hạn như mức thuế cao hơn hoặc phạt tiền.
Dịch vụ tư vấn cơ chế điều chỉnh biên giới Carbon – Cbam của Good Việt Nam
Good Việt Nam cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên sâu về cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) cho các doanh nghiệp xuất khẩu và nhập khẩu sản phẩm vào Liên minh châu Âu (EU). Dịch vụ của chúng tôi giúp các công ty hiểu và thực hiện đúng quy trình báo cáo CBAM, đồng thời tuân thủ các yêu cầu môi trường nghiêm ngặt của EU.
Dịch vụ tư vấn CBAM của Good Việt Nam trọn gói, hỗ trợ toàn diện cho doanh nghiệp
- Phân tích và xác định các sản phẩm chịu tác động của CBAM
-
- Tư vấn và Hỗ trợ doanh nghiệp xác định các sản phẩm nhập khẩu hoặc xuất khẩu của công ty thuộc diện phải báo cáo CBAM (ví dụ: thép, xi măng, nhôm, phân bón, v.v.).
- Giúp doanh nghiệp hiểu rõ các sản phẩm nào sẽ bị áp thuế dựa trên phát thải CO2.
- Hướng dẫn thu thập dữ liệu phát thải
-
- Good Việt Nam sẽ hướng dẫn doanh nghiệp thu thập và tính toán dữ liệu phát thải từ các nhà cung cấp hoặc thông qua các giá trị mặc định của EU.
- Cung cấp giải pháp cho các công ty không có sẵn dữ liệu phát thải từ nhà cung cấp (áp dụng trong giai đoạn chuyển tiếp 2023-2025).
- Tư vấn lập và nộp báo cáo CBAM
-
- Tư vấn và hỗ trợ lập báo cáo hàng quý về lượng hàng hóa nhập khẩu và phát thải CO2.
- Hướng dẫn quy trình nộp báo cáo hàng năm và đảm bảo tuân thủ thời hạn (ví dụ: báo cáo cho năm 2023 cần nộp vào 31/01/2024).
- Hỗ trợ mua chứng chỉ CBAM từ năm 2026
-
- Cung cấp hướng dẫn và giải pháp cho việc mua chứng chỉ CBAM để bù đắp lượng khí thải CO2.
- Tư vấn về số lượng chứng chỉ cần mua dựa trên dữ liệu phát thải trong báo cáo.
- Đảm bảo tuân thủ quy định của EU
-
- Hỗ trợ doanh nghiệp đảm bảo tuân thủ các quy định CBAM của EU để tránh các hình phạt, phạt tiền hoặc tăng thuế.
- Đánh giá rủi ro và giúp doanh nghiệp chuẩn bị các giải pháp thích hợp để giảm thiểu chi phí liên quan đến CBAM.
Lợi ích khi sử dụng dịch vụ tư vấn CBAM của Good Việt Nam:
- Giảm rủi ro pháp lý: Đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đầy đủ các quy định của EU, tránh bị phạt hoặc gặp khó khăn trong việc xuất khẩu sản phẩm.
- Tối ưu chi phí: Giúp doanh nghiệp tính toán và tối ưu hóa chi phí liên quan đến chứng chỉ CBAM và báo cáo phát thải.
- Chuyên môn và kinh nghiệm: Dịch vụ của chúng tôi dựa trên kiến thức chuyên sâu về quy định CBAM và các yêu cầu pháp lý liên quan, giúp doanh nghiệp thực hiện đúng quy trình một cách hiệu quả.
- Hỗ trợ toàn diện: Chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn toàn diện từ việc xác định sản phẩm, thu thập dữ liệu phát thải, đến việc nộp báo cáo và mua chứng chỉ CBAM.
Chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn CBAM chất lượng, giúp doanh nghiệp dễ dàng tuân thủ quy định của EU và bảo vệ lợi ích trong quá trình xuất khẩu. Hãy liên hệ với chúng tôi để biết thêm chi tiết và nhận tư vấn miễn phí!
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: Tầng 7, Tòa nhà HLT, Số 23 Ngõ 37/2 Dịch Vọng, Cầu Giấy, Hà Nội.
- Hotline: 0945.001.005
- Email: info@chungnhanquocgia.com
- Website: chungnhanquocgia.com
