ISO 50001 hiện đang dần trở nên vô cùng quan trọng với doanh nghiệp tại Việt Nam. Đặc biệt được áp dụng trên toàn thế giới vì nhu cầu tiết kiệm năng lượng và tối ưu hóa chi phí vận hành ngày càng cấp thiết trong bối cảnh giá năng lượng tăng cao.
Tiêu chuẩn ISO 50001 giúp doanh nghiệp không chỉ giảm chi phí. Đồng thời còn cải thiện hiệu suất, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường. Bên cạnh đó, việc giảm phát thải khí nhà kính thông qua quản lý năng lượng hiệu quả giúp doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu pháp lý và xu hướng phát triển bền vững.
ISO 50001 cũng góp phần nâng cao uy tín và hình ảnh doanh nghiệp. Đồng thời, là tiêu chí lựa chọn nhà cung ứng của khách hàng và thị trường. Việc áp dụng tiêu chuẩn này còn tạo cơ hội cho doanh nghiệp cải tiến liên tục, phát triển đội ngũ nhân viên có nhận thức cao về trách nhiệm môi trường và xã hội.
Qua bài viết này, hãy cùng Good Việt Nam tìm hiểu ISO 50001 là gì, cấu trúc, các đối tượng có thể áp dụng ISO 50001 và những lợi ích mà tiêu chuẩn này đem lại cho doanh nghiệp.
ISO 50001 là gì ?
Được ban hành lần đầu vào năm 2011, ISO 50001 là tiêu chuẩn quốc tế về quản lý năng lượng do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) phát triển và ban hành. ISO 50001 giúp các doanh nghiệp quản lý và tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng. ISO 50001 hỗ trợ các tổ chức tiết kiệm năng lượng, giảm lượng phát thải khí nhà kính. Tiêu chuẩn này cung cấp một khuôn khổ toàn diện để thiết lập, thực hiện, duy trì và cải tiến hệ thống quản lý năng lượng (EnMS) trong mọi lĩnh vực kinh doanh.
Tính đến thời điểm của bài viết này, phiên bản mới nhất của ISO 50001 là ISO 50001:2018. Phiên bản này được ban hành vào năm 2018.
Bạn đọc có thể tải tài liệu bản PDF song ngữ với đầy đủ thông tin về ISO 50001 tại đây: Tiêu chuẩn ISO 50001 PDF Song ngữ
Các tiêu chuẩn trong bộ tiêu chuẩn ISO 50001
ISO 50001 là tiêu chuẩn cốt lõi trong bộ tiêu chuẩn ISO về quản lý năng lượng. Tiêu chuẩn này hỗ trợ các tổ chức trong việc xây dựng hệ thống quản lý hiệu quả. Ngoài ISO 50001, bộ tiêu chuẩn ISO 50000 còn bao gồm một số tiêu chuẩn bổ sung. Các tiêu chuẩn nhằm hỗ trợ và cung cấp hướng dẫn chi tiết hơn cho các doanh nghiệp. Dưới đây là các tiêu chuẩn chính trong bộ tiêu chuẩn ISO 50000:
- ISO 50001:2018 – Hệ thống quản lý năng lượng
- ISO 50002:2014 – Hướng dẫn đánh giá năng lượng
- ISO 50003:2021 – Yêu cầu đối với tổ chức chứng nhận hệ thống quản lý năng lượng
- ISO 50004:2020 – Hướng dẫn triển khai và cải tiến hệ thống quản lý năng lượng
- ISO 50006:2014 – Hướng dẫn đo lường và xác minh hiệu suất năng lượng
- ISO 50015:2014 – Nguyên tắc đo lường và xác minh sự cải thiện hiệu quả năng lượng
- ISO 50047:2016 – Hướng dẫn ước lượng tiết kiệm năng lượng
- ISO 50049:2020 – Hướng dẫn so sánh hiệu quả năng lượng
Mục tiêu và lợi ích của ISO 50001
Mục tiêu chính
Mục tiêu chính của ISO 50001 là cung cấp cho doanh nghiệp một phương pháp quản lý năng lượng toàn diện, có thể áp dụng rộng rãi trong các ngành nghề khác nhau. ISO 50001 giúp doanh nghiệp thiết lập hệ thống quản lý năng lượng để đạt được hiệu quả sử dụng tối ưu, từ đó giảm chi phí vận hành và góp phần bảo vệ môi trường.
Lợi ích của ISO 50001
ISO 50001 đem lại nhiều lợi ích rõ rệt không chỉ đối với doanh nghiệp áp dụng mà đối với cả xã hội và cộng đồng
Đối với doanh nghiệp
- Tối ưu hóa chi phí vận hành: giúp doanh nghiệp giảm tiêu thụ năng lượng nhờ các biện pháp quản lý và cải tiến, từ đó giảm đáng kể chi phí vận hành.
- Cải thiện hiệu quả và hiệu suất năng lượng: Bằng cách thiết lập quy trình giám sát và tối ưu năng lượng, doanh nghiệp có thể nâng cao hiệu suất sản xuất, giảm thiểu lãng phí và cải thiện quy trình vận hành.
- Nâng cao uy tín và hình ảnh doanh nghiệp: Doanh nghiệp đạt chứng nhận ISO 50001 sẽ được khách hàng, đối tác và nhà đầu tư nhìn nhận tích cực, đặc biệt là trong các ngành yêu cầu cao về bền vững và bảo vệ môi trường. Điều này cũng tạo lợi thế cho doanh nghiệp trong các cơ hội hợp tác hoặc tiếp cận thị trường quốc tế.
- Đáp ứng yêu cầu pháp lý và tránh rủi ro: Các doanh nghiệp có quy mô lớn, như nhà máy sản xuất thép hoặc xi măng, sẽ tuân thủ được các quy định về môi trường nhờ việc giảm thiểu phát thải khí CO₂, hạn chế rủi ro pháp lý.
- Phát triển năng lực và ý thức của nhân viên: ISO 50001 yêu cầu đào tạo và nâng cao nhận thức về năng lượng cho đội ngũ nhân viên, qua đó đội ngũ nhân viên của doanh nghiệp sẽ đóng góp vào các sáng kiến tiết kiệm năng lượng và làm việc có ý thức bảo vệ môi trường hơn.
Đối với xã hội và cộng đồng
- Giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường: Các doanh nghiệp tuân thủ ISO 50001 sẽ giảm lượng phát thải khí nhà kính nhờ việc tối ưu hóa sử dụng năng lượng, góp phần làm chậm quá trình biến đổi khí hậu.
- Tăng cường nguồn năng lượng bền vững: ISO 50001 khuyến khích doanh nghiệp sử dụng năng lượng tái tạo và tiết kiệm nguồn tài nguyên thiên nhiên. Điều này giúp giảm sức ép lên nguồn năng lượng hóa thạch và tăng cường khả năng tiếp cận năng lượng sạch cho cộng đồng.
- Góp phần xây dựng nền kinh tế xanh: ISO 50001 quản lý hiệu quả năng lượng, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế xanh và bền vững. Điều này góp phần tạo nên một xã hội có trách nhiệm với môi trường và bảo vệ các nguồn tài nguyên cho thế hệ tương lai.
- Tạo việc làm và nâng cao kỹ năng cho người lao động: Việc triển khai đòi hỏi các doanh nghiệp phải có đội ngũ nhân viên am hiểu về quản lý năng lượng. Điều này tạo ra cơ hội việc làm mới, đồng thời giúp người lao động nâng cao kỹ năng về quản lý và sử dụng năng lượng hiệu quả.
- Nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường: Các doanh nghiệp đạt chứng nhận ISO 50001 có thể truyền cảm hứng và tăng cường nhận thức về bảo vệ môi trường cho cộng đồng xung quanh thông qua các hoạt động truyền thông và giáo dục. Điều này thúc đẩy lối sống bền vững, các nỗ lực bảo vệ môi trường.
Các yếu tố chính trong hệ thống quản lý năng lượng theo ISO 50001
Có 5 yếu tố chính cấu thành nên hệ thống quản lý năng lượng theo tiêu chuẩn ISO 50001
- Chính sách năng lượng: Doanh nghiệp cần thiết lập một chính sách năng lượng rõ ràng và cụ thể, nêu rõ cam kết của tổ chức về việc cải tiến hiệu suất năng lượng.
- Lập kế hoạch năng lượng: Đây là quá trình đánh giá hiện trạng sử dụng năng lượng, xác định các khu vực có tiềm năng cải tiến và đặt ra các mục tiêu, chỉ tiêu năng lượng cụ thể.
- Thực hiện và vận hành: Để đảm bảo đạt được các mục tiêu đề ra, doanh nghiệp cần đào tạo nhân viên, triển khai các quy trình và kế hoạch liên quan đến quản lý năng lượng.
- Kiểm tra và đánh giá: Đây là bước giám sát, đo lường hiệu suất và tiến hành các đánh giá nội bộ để đánh giá hiệu quả của hệ thống và xác định những vấn đề cần cải thiện.
- Hành động khắc phục và cải tiến: ISO 50001 yêu cầu các doanh nghiệp phải thực hiện các hành động khắc phục khi có sai sót và liên tục cải tiến hệ thống quản lý năng lượng.
Để có thể tìm hiểu về tiêu chuẩn và cách thức áp dụng tiêu chuẩn ISO 50001.Doanh nghiệp tìm hiểu thêm bài viết của GOODVN.
Quy trình triển khai ISO 50001 trong doanh nghiệp
Tương tự như các hệ thống ISO khác, ISO 50001 có quy trình triển khai và áp dụng gồm 7 bước như sau
- Bước 1: Đánh giá hiện trạng năng lượng và xác định nhu cầu: Doanh nghiệp cần kiểm tra các yếu tố về sử dụng năng lượng hiện tại để xác định tiềm năng tiết kiệm.
- Bước 2: Xây dựng chính sách và cam kết của ban lãnh đạo: Chính sách cần phản ánh mục tiêu cải tiến năng lượng và được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ lãnh đạo.
- Bước 3: Thiết lập mục tiêu và chỉ tiêu năng lượng: Các chỉ tiêu năng lượng được xây dựng dựa trên kết quả phân tích ở bước đầu và mục tiêu của doanh nghiệp.
- Bước 4: Thiết kế và triển khai các biện pháp quản lý năng lượng: Đây là bước triển khai các kế hoạch và biện pháp để đạt được các mục tiêu đề ra.
- Bước 5: Đào tạo và nâng cao nhận thức nhân viên: Nhân viên được đào tạo để nắm rõ các quy trình và phương pháp quản lý năng lượng.
- Bước 6: Đo lường, giám sát và báo cáo hiệu quả năng lượng: Hệ thống đo lường và giám sát giúp theo dõi hiệu quả năng lượng theo thời gian.
- Bước 7: Đánh giá, kiểm tra và cải tiến: Tổ chức sẽ định kỳ kiểm tra và cải tiến hệ thống để đảm bảo tính liên tục và hiệu quả.
Các đối tượng doanh nghiệp có thể áp dụng ISO 50001
Giống như các hệ thống tiêu chuẩn ISO phổ biến khác, ISO 50001 là một tiêu chuẩn linh hoạt và có thể áp dụng cho nhiều loại hình doanh nghiệp khác nhau, không phụ thuộc vào quy mô hay lĩnh vực hoạt động. Tuy nhiên dưới đây là các loại hình doanh nghiệp nên xây dựng và áp dụng ISO 50001 nhất:
- Doanh nghiệp sản xuất: Các ngành công nghiệp tiêu thụ nhiều năng lượng như hóa chất, thép, dệt may và thực phẩm thường áp dụng ISO 50001 để giảm chi phí năng lượng và tăng hiệu quả sản xuất.
- Doanh nghiệp dịch vụ: Các công ty trong lĩnh vực dịch vụ như văn phòng, khách sạn và bệnh viện cũng hưởng lợi từ tiêu chuẩn này nhờ tối ưu hóa quản lý năng lượng trong các tòa nhà, hệ thống chiếu sáng, và điều hòa không khí.
- Tổ chức công cộng: Trường học, cơ quan chính phủ và các tổ chức công cộng khác có trách nhiệm sử dụng năng lượng hiệu quả, đảm bảo tuân thủ các quy định bảo vệ môi trường.
- Doanh nghiệp vừa và nhỏ: Các doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ có thể áp dụng để tiết kiệm chi phí, giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Đơn vị tư vấn triển khai ISO 50001
Chứng nhận tiêu chuẩn ISO 50001 đảm bảo rằng tổ chức của bạn có một hệ thống quản lý năng lượng lành mạnh, giảm tiêu thụ năng lượng, tác động đến môi trường và tăng lợi nhuận. Lựa chọn Tổ chức Chứng nhận GOOD VIỆT NAM, khách hàng có thể nhận được những dịch vụ có giá trị chất lượng gắn liền với thực tế của doanh nghiệp. Cụ thể:
✅ GOOD Việt Nam có nhiều năm kinh nghiệm triển khai ISO 50001 và hiểu rõ về yêu cầu của các Tiêu chuẩn.
✅ Đội ngũ chuyên gia có từ 10 năm kinh nghiệm, nhiệt tình và tâm huyết với khách hàng.
✅ Mở rộng cơ hội xuất khẩu hàng hóa sang thị trường quốc tế cho doanh nghiệp.
✅ Thực hiện trên toàn quốc
✅ Hỗ trợ 24/7
MANAGEMENT JSC -1 đơn vị Trực thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam – Đạt chứng nhận ISO 50001 QUỐC TẾ”
Good Việt Nam đã hỗ trợ nhiều khách hàng triển khai thành công ISO 50001 theo quy trình trên có thể kể đến như PETROSETCO ASSETS MANAGEMENT JSC -1 đơn vị Trực thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam
- Website: Chứng nhận ISO 50001 – chungnhanquocgia.com
- Điện thoại: 0945.001.005
- Địa chỉ: Tầng 7 Tòa nhà HLT Số 23 Ngõ 37/2 Dịch Vọng Cầu Giấy Hà Nội
Tổng kết
ISO 50001 và bộ tiêu chuẩn liên quan đã trở thành công cụ quan trọng giúp các doanh nghiệp trên toàn thế giới quản lý và tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng một cách hiệu quả. Với quy trình quản lý khép kín PDCA, cùng các tiêu chuẩn hướng dẫn chi tiết như ISO 50002, ISO 50003 hay ISO 50006, các tổ chức có thể không chỉ tiết kiệm chi phí vận hành mà còn góp phần vào bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Hy vọng rằng thông tin trong bài sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về lợi ích và cách thức áp dụng ISO 50001 trong quản lý năng lượng của doanh nghiệp.
Để có thể tìm hiểu về tiêu chuẩn và cách thức áp dụng tiêu chuẩn ISO 50001.Doanh nghiệp tìm hiểu thêm bài viết của GOODVN
- Tiêu chuẩn ISO 50001:2018 – Các yêu cầu về Hệ thống quản lý năng lượng
- Quy trình quản lý năng lượng trong tiêu chuẩn ISO 50001
- Các tính đường năng lượng cơ sở trong ISO 50001
